Garant (1800)

€39.50

Auteur: Jan Godderis ISBN: 9789044124477 2009 - 296 pagina's In dit boek wordt een geannoteerde en becommentarieerde Nederlandse vertaling gepresenteerd van het traktaat Ars medica (Téchnê iatrikê) van Galênós van Pérgamon (129-216 n. Chr.). Weinig artsen hebben een zó verstrekkende invloed gehad als deze beroemde Hellenistische arts. Zijn gedachtegoed heeft vanaf het jaar 300 na Chr. de geneeskunde in de Byzantijnse wereld overheerst. Het heeft insgelijks, middels multipele vertalingen van zijn traktaten, op de wereld van de Islam, en vanaf de twaalfde tot de zeventiende eeuw evenzeer op de West-Europese geneeskunde een persoonlijke en zelfs zeer nadrukkelijke stempel gedrukt. Zijn latere volgelingen hebben, vermits ze bij herhaling alleen maar Galênós’ conclusies hebben doorgegeven en het door hem voorgelegd empirisch bewijsmateriaal en de hierbij gehanteerde procedures onbesproken hebben gelaten, (wellicht ongewild) een bijdrage geleverd tot het totstandkomen van een beeld van Galênós als “dogmatisch en autoritair theoreticus”, die een verlammende rem op de ontwikkeling van het medisch denken zou hebben gezet tot aan het begin van de Renaissance. Recent hebben tal van geleerden, vooral sinds het herontdekken van heel wat van zijn werken in Arabische vertaling, een bijdrage geleverd tot zijn (volstrekt legitieme) rehabilitatie als arts, filosoof, grammaticus én ethicus. De Ars medica is een van de belangrijkste werken die Galênós uit zijn schrijfhout heeft laten komen. Dit traktaat is op late leeftijd tot stand gekomen, vermoedelijk na 193, en verschaft een opsomming van de meest essentiële elementen uit zijn ziekteleer. Het heeft, gezien de talrijke verwijzingen naar andere galenische geschriften, zowel het karakter van een “introductie” (eisagôgê) tot zijn volumineus oeuvre als van een beknopte inhoud (súnopsis) van zijn talrijke bevindingen inzake de humane pathologie. De Ars medica werd door medische studenten gebruikt vanaf de vierde eeuw en maakte in de twaalfde eeuw deel uit van de Articella, het complex samenraapsel van medische teksten die in de Middeleeuwen en Renaissance de eigenlijke basis hebben gevormd van het universitair medisch curriculum. Jan Godderis is gewoon hoogleraar aan de Faculteit der Geneeskunde van de K.U.Leuven. Hij doceert er de vakken psychiatrie, geschiedenis van de geneeskunde en cultuurgeschiedenis van de seksualiteit. Van hem verschenen onder meer: Gerontopsychiatrie (1985), Galenos over psychische stoornissen (1988), Bijdragen tot de geschiedenis van de begripsontwikkeling in de psychiatrie en de geneeskunde (1990), Handboek geriatrische psychiatrie (cs., 1992), “Een arts is vele andere mensen waard”. Inleiding tot de antieke geneeskunde (1999

€49.00

Auteur: Suzanne Haeyen ISBN: 9789044127973 2011 - 304 pagina's Mensen met persoonlijkheidsproblematiek worstelen vaak met tal van problemen. Zij hebben meestal last van wisselende stemmingen en zijn een speelbal van hun emoties. Impulsen hebben regelmatig de overhand ten opzichte van hun gedachten waardoor allerlei (zelf-) destructief gedrag voor problemen zorgt. Het zelfbeeld is vaak instabiel, diffuus, onderhevig aan bovengenoemde stemmingen en is dus ook ‘ontregeld’. Beeldende therapie wordt regelmatig gegeven aan cliënten met persoonlijkheidsproblematiek met als doel om door middel van beeldend werk(en) veranderings-, ontwikkelings-, regulatie- en/of acceptatieprocessen op gang te brengen. De kracht van het beeldende medium is gelegen in het feit dat het gaat om de ervaring, de handeling en/of om het scheppende karakter. Het beeldend werken kan zo diverse functies vervullen. Dit boek beschrijft de bevindingen van een gericht, kwalitatief en kwantitatief onderzoek naar de effecten van beeldende therapie. Beschreven wordt dat gevonden en vastgesteld is dat beeldende therapie zich kenmerkt door een verbindende kwaliteit. Beeldende therapie verbindt de meer cognitieve processen, van gedachten en van woorden, aan de diepere, non-verbale gevoels- of ervaringslagen, waar met praten soms te snel aan wordt voorbij voorbijgegaan. Cliënten komen op een uitgebreide en invoelbare wijze aan het woord over hun ervaringen met beeldende therapie door treffende citaten en samenvattende teksten. Door de foto’s van hun beeldend werk geven de cliënten de lezers van dit boek letterlijk en figuurlijk een beeld van wat hen bezighield. Deze beelden maken inzichtelijk wat de kracht is van het beeldend werken en hoe dit je kan raken, als cliënt of als lezer van dit boek. Ook in die zin is het beeldend werk emotieverbindend! Onderzoek is belangrijk omdat het onderbouwde inzichten oplevert, niet alleen over de werking en de kracht van beeldende therapie maar ook ten behoeve van de verdere ontwikkeling van het vak. De nu gepresenteerde onderzoeksresultaten sluiten dan ook aan bij de huidige ontwikkelingen in het werkveld om werk te maken van het `evidence based’ en `practice based’ onderbouwen van therapeutische interventies en therapeutisch aanbod. Dit boek bevat naast het bovenstaande ook een specifiek beeldend therapeutische vragenlijst, de BTV-PS b/c, die in dit onderzoek werd ontwikkeld om de effecten van de therapie te onderzoeken. Deze vragenlijst is te gebruiken om de resultaten van en de waardering voor de beeldende therapie te monitoren. Suzanne Haeyen, MATh, is beeldend therapeut en voorzitter van de leerkring Vaktherapie bij GGNet, bij `Scelta, expertisecentrum voor persoonlijkheidsproblematiek’ in Apeldoorn en Nijmegen. Ze is ook coördinator Inhoud en hoofddocent bij de Deeltijdopleiding Creatieve Therapie van Hogeschool Arnhem Nijmegen. Zij heeft diverse publicaties op haar naam staan over beeldende therapie bij persoonlijkheidsstoornissen.

€17.00

Auteurs: Marc Hebbrecht & Ingrid Demuynck (red.) ISBN: 9789044122992 2008 - 132 pagina's Empathie is etymologisch afkomstig van het Griekse 'en' en 'patheia' en betekent aangedaan zijn door wat er in een ander gebeurt. Het is een complex concept, zowel verwant met als verschillend van andere psychoanalytische concepten zoals identificatie, concordante tegenoverdracht, attunement, containment, sharing, rapport, steun. Empathie verwijst naar het vermogen zich in de plaats te stellen van de ander, empathie is meeleven met en voelen wat de ander voelt. Empathie is een fenomenologisch en een psychotherapeutisch concept maar het blijft de vraag of empathie verzoenbaar is met analytische neutraliteit. Vaak in het begin van hun carrière gaan psychotherapeuten er ten onrechte vanuit dat empathie de garantie betekent voor therapeutisch succes en dat dit de noodzakelijke en voldoende voorwaarde vormt voor het welslagen van een therapie. Empathie is in de eerste plaats een intermenselijke vaardigheid die zich in de loop van het leven progressief ontwikkelt. In de cognitieve psychologie is vooral het ontwikkelingstraject van de empathie tijdens de lagere schoolperiode beschreven, in de psychodynamische psychologie komen eerder de voorlopers van de empathie-ontwikkeling èn de conflicten rondom empathie in de adolescentie aan bod. Ook uit het psychotherapieonderzoek komt empathie naar voor als een belangrijke variabele. Op basis van meta-analyses van outcome-onderzoek blijken specifieke behandelvormen en technieken slechts maximaal vijftien procent van de outcome variantie te verklaren. Zij liggen hiermee in een nek-aan-nek race met de placebo-effecten 'verwachting, hoop en geloof in verandering'. Veertig procent is toe te schrijven aan factoren buiten de therapie zoals spontaan herstel, toevallige factoren in het leven van de cliënt en sociale ondersteuning. De overige dertig procent tenslotte is toe te schrijven aan 'gemeenschappelijke factoren', dit zijn relatiefactoren die in de meeste therapieën een rol spelen, zoals: empathie, betrokkenheid, aanvaarding van de cliënt, eigenschappen van cliënt en therapeut en van de therapeutische alliantie. Empirisch onderzoek van de jaren 1950 tot nu heeft aangetoond dat empathie tussen zeven en tien procent van de outcome variantie verklaart: minstens evenveel en waarschijnlijk meer dan het percentage dat verklaard wordt door specifieke interventies. In het boek wordt de betekenis van het concept 'empathie' voor de psychotherapie genuanceerd belicht. Er gaat veel aandacht naar het belang van empathie in psychoanalytische psychotherapie. Het geheel wordt geïllustreerd met klinische gevallen. Ook de neurobiologische aspecten en de ontwikkelingsgeschiedenis van empathie worden beschreven. In een apart hoofdstuk wordt de centrale rol van empathie in de experiëntiële psychotherapie belicht. Aan dit boek hebben gerenommeerde en internationaal bekende psychoanalytici en psychotherapeuten meegewerkt.

€29.95

Auteurs: Erika Frans & Thierry Franck Met inhoudelijke bijdragen van: Kristin Janssens, Lou Repetur, Carla Wingender, Karen De Wilde ISBN: 9789044139648 Het Sensoa Vlaggensysteem helpt om seksueel gedrag van kinderen en jongeren eerlijk te beoordelen en er gepast op te reageren. Maar je kan het Vlaggensysteem ook gebruiken om met kinderen en jongeren het gesprek aan te gaan over welk seksueel gedrag wel en niet oké is. Centraal in het Sensoa Vlaggensysteem staan zes criteria voor gezond seksueel gedrag. Die bieden begeleiders, kinderen en jongeren houvast bij het beoordelen van seksueel gedrag, en dus ook bij de reactie daarop. Bovendien kunnen die criteria een leidraad vormen voor het eigen seksueel gedrag. In dit boek wordt het Vlaggensysteem uitgelegd en onderbouwd. Er is ook een hoofdstuk gewijd aan begeleiderscompetenties en er staan cases in om met het team aan de slag te gaan rond seksueel (grensoverschrijdend) gedrag. In hoofdstuk zes van dit boek zijn 43 kaarten opgenomen waarop concrete situaties staan afgebeeld van seksueel gedrag van kinderen en jongeren. Elke situatie wordt beoordeeld aan de hand van zes criteria voor gezond seksueel gedrag. Op basis van die beoordeling wordt een pedagogische reactie gesuggereerd.

€38.70

Auteur: R.P. Liberman ISBN: 9789053505045

€35.00

Auteurs: Herman Popeijus & Jeannette Geldens (Red.) ISBN: 9789044125207 2009 - 359 pagina's De kwaliteit van leraren is bepalend voor de kwaliteit van het onderwijs. Daarom is het van groot belang dat lerarenopleidingen samen met hun partnerscholen, de aanstaande leraren op een zo goed mogelijke manier voorbereiden op hun loopbaan. Dit boek biedt een inhoudelijke en praktische leidraad bij de conceptuele ondersteuning van ontwikkelingen gericht op het (leren) onderwijzen in de werkplekleeromgeving binnen het primair basisonderwijs. De auteurs pleiten uitdrukkelijk voor een adequate aansluiting tussen onderwijspraktijk en onderwijsonderzoek om de kwaliteit van die ontwikkelingen te borgen. In een eerste deel wordt gekeken naar de bevindingen van dit onderzoek; in het tweede wordt nagegaan hoe die inhoudelijke resultaten concreet in de praktijk van de opleiding en het lesproces ingezet kunnen worden. Ten slotte reikt een kennisbank begrippen en instrumenten aan die opleiders en (toekomstige) leraren, maar ook het management kunnen helpen bij de verdere ontwikkeling van hun onderwijspraktijk. Het onderzoek naar de onderwijsontwikkelingen is tot stand gekomen in samenspraak met docenten en onderzoekers van de lerarenopleiding en van verschillende universiteiten en met de teams van partnerscholen, waarbij zowel aanstaande leraren als studenten van universiteiten zijn betrokken.

€50.40

Auteurs: Marc De Bodt, Louis Heylen, Fons Mertens, Jan Vanderwegen en Paul Van de Heyning ISBN: 9789044132441 2015 - 490 pagina's Dit boek is bedoeld voor logopedisten en NKO-artsen met bijzondere interesse voor het onderzoek en de behandeling van stemstoornissen. Voor studenten biedt dit boek een volledig referentiekader van alle relevante aspecten van de stemzorg. Voor professionelen is het een handig naslagwerk waarvan de volledige inhoud aangepast werd aan het ICF-referentiekader, de actueel geldende internationale richtlijnen en ‘best clinical practices’. Een trefwoordregister werd in deze editie toegevoegd. Het referentiekader van de auteurs is duidelijk multidisciplinair: medische en logopedische aspecten worden geïntegreerd tot één geheel zoals in de klinische praktijk. Diagnostische en therapeutische procedures worden kritisch benaderd en geconcretiseerd aan de hand van typische zorgpaden en casuïstiek. Marc De Bodt is logopedist en doctor in de medische wetenschappen. Hij is hoofd van het Universitair Revalidatiecentrum voor Communicatiestoornissen aan het UZ Antwerpen en hoofddocent aan de Universiteit Antwerpen. Daarnaast is hij gastprofessor aan de opleiding logopedische en audiologische wetenschappen van de Universiteit Gent, onder meer voor het vak stemstoornissen, en co-organisator van de postacademische vorming stemstoornissen. Louis Heylen is logopedist en doctor in de medische wetenschappen. Hij is voormalig diensthoofd en adviseur van de Dienst Logopedie KMSL te Turnhout en directeur van de Centra voor Ambulante Revalidatie van Turnhout, de Zuiderkempen en Mechelen, en van het revalidatiecentrum voor Niet-Aangeboren Hersenletsels te Turnhout. Hij is auteur van een groot aantal publicaties rond onder meer stem, stotteren, taal, afasie en wetgeving. Hij was achtereenvolgens bestuurslid en voorzitter van de Belgische Beroepsvereniging voor Logopedisten (1973-1980), en voorzitter en gedelegeerd bestuurder van de Vlaamse Vereniging voor Logopedisten (1980-2013). Daarnaast is hij al vele jaren co-organisator van de postacademische vorming stemstoornissen. Fons Mertens is logopedist en voormalig adviseur van de Dienst Logopedie KMSL te Turnhout. Hij bouwde een jarenlange expertise op in de behandeling van stemstoornissen en is betrokken bij talrijke onderzoeken en projecten op het vlak van stem. Daarnaast is hij al vele jaren co-organisator van de postacademische vorming stemstoornissen. Jan Vanderwegen is NKO- en revalidatiearts met bijzondere interesse in stem- en slikstoornissen. Hij is actief betrokken bij de Dysphagia Research Society en de Belgian Society for Swallowing Disorders. Hij consulteert in het UMC Sint-Pieter (Brussel) en doceert Anatomie en Fysiologie aan de Thomas More hogeschool (Antwerpen). Paul Van de Heyning is gewoon hoogleraar en diensthoofd van de afdeling NKO Hoofd- en Halschirurgie van het UZ Antwerpen. Hij bouwde de stemkliniek van het UZA tot een belangrijk referentiecentrum.

€25.60

Auteurs: Mark Kinet, Marc De Kesel & Sjef Houppermans ISBN: 9789044128161 2011 - 223 pagina's Ruim tachtig jaar geleden en precies midden in het interbellum verscheen een van Freuds meest gelezen essays: Het onbehagen in de cultuur (1929/1930). De boodschap is nogal pessimistisch: ‘Het oogmerk dat de mens ‘gelukkig’ is, komt in het plan van de ‘schepping’ niet voor.’ Freud beklemtoont herhaaldelijk het transhistorisch karakter van dit onbehagen. Het is toe te schrijven aan onbewuste schuldgevoelens als onvermijdelijk nevenproduct van de cultuur. De menselijke conditie heeft onvermijdelijk te lijden onder de tegenstelling tussen beschaving en seksualiteit. Bovendien zijn er onderliggende en interne spanningsverhoudingen tussen libido en zelfbehoud, lustprincipe en realiteitsprincipe, liefde en destructie, Eros en Thanatos. De prijs die we voor onze cultuur betalen is het verlies van geluk dat het gevolg is van (onbewust) schuldgevoel. Een tragische visie op de menselijke conditie is en blijft tot vandaag kenmerkend voor de psychoanalytische visie. Een categoraal onderscheid tussen normaal en abnormaal bestaat niet, psychopathologie is voornamelijk te begrijpen als de uitvergroting van algemeen menselijke problemen, de mens is innerlijk verdeeld en leeft in een niet op te heffen disharmonie met zichzelf en met de natuur. In dit boek komen verschillende (cultuur)filosofische en psychoanalytische stemmen aan het woord die Freuds tekst tegen het licht houden van de actuele psychoanalyse en de hedendaagse cultuur. Versnellingsstress, globalisering, consumptiekapitalisme, postmodernisme, neoliberalisme en meritocratie, de cultus van de zelfonthulling, virtuele realiteit, simulatie en cyborgatie zijn slechts enkele van de huidige gegevens. Wat valt er dientengevolge over het nieuwe onbehagen te zeggen? Neemt het ten gevolge van gewijzigde culturele omstandigheden en gevoeligheden andere gedaanten aan? Met bijdragen van Lieven De Cauter, Marc De Kesel, Joke J. Hermsen, Dominiek Hoens, Sjef Houppermans, Mark Kinet, Michel Thys, Paul Verhaeghe, Peter Verstraten.

€32.50

Auteurs: Mark Kinet, Marc De Kesel & Sjef Houppermans (Red.) ISBN: 9789044129571 Dromen doen we altijd, overal en allemaal. We dromen overdag, we dromen ’s nachts en in zekere zin ligt de droom zelfs als een verzonken continent achter en onder ons wakend leven. Gewoonlijk weten we wel dat we dromen maar dikwijls weten we niet wat we dromen. Of we willen het niet geweten hebben. Volgens sommigen is een ietwat provocatieve definitie van normaliteit iemand die denkt dat dromen helemaal geen betekenis hebben. Alleszins doet de droom veel vervagen van wat in de werkelijkheid (?) onderscheiden wordt. Zo bijvoorbeeld het verschil tussen ziek en gezond. We dromen immers allemaal neurotische, psychotische en/of perverse dromen. Dromen zetten zodoende het verschil tussen normaal en abnormaal op losse schroeven. En hoeveel misdaden hebben we in onze dromen al niet gepleegd? Is het wel terecht dat we op vrije voet zijn? Horen we niet veeleer thuis in de gevangenis? En zijn onze dromen niet stuk voor stuk kunstwerken waaruit blijkt dat er een ongekende goddelijke Schepper huist in het diepst van onze gedachten? Kunnen vele culturele creaties omgekeerd dan ook niet als een droom gelezen en geïnterpreteerd worden? In dit boek worden dromen in psychoanalyse en cultuur onder de loep gehouden door een brede schare van Vlaamse en Nederlandse contribuanten uit de klinische, culturele en/of filosofische wereld. Resultaat is een waaier van perspectieven waarvan gehoopt wordt dat ze de dromen van lezers helpen te meubileren en het bekijken en beluisteren van artefacten helpen verbreden en verdiepen. Met bijdragen van Marc De Kesel, Marc Hebbrecht, Sjef Houppermans, Mileen Janssens, Joannes Késenne, Mark Kinet, Corine Kisling, Tinka Prast, Leo Ruelens, Walter Schönau, Rico Sneller, Trees Traversier, Ludi Van Bouwel, Paul Verhuyck, Marc Verminck en Peter Verstraten.

€39.00

Auteur: Lars Bernaerts ISBN: 9789044126839 De retoriek van waanzin is een literatuurwetenschappelijke studie over waanzinnige vertellersfiguren in moderne literatuur. Zogenaamd gestoorde vertellers herinneren ons door hun wartaal en waanvoorstellingen aan de creatieve kracht van taal en verbeelding. Daarbij maken ze de kracht van literatuur tastbaar. Tegelijk komen de fictionele krankzinnigen in aanvaring met maatschappelijke normen en de uitdragers ervan. Ze confronteren ons dan ook met de conventionele grond van onze interpretaties. Moeten we waanzinnige vertellers als onbetrouwbare figuren beschouwen, of reiken ze ons nieuwe inzichten aan? In dit boek onderzoekt Lars Bernaerts die problematiek door een analyse van waanzinnige vertellers en hun retoriek. Hij gaat in op de beelden van waanzin die in literatuur vaak gebruikt worden en ontwerpt een kader om de taal van de ik-vertellers nauwkeurig te analyseren. Dat model bestaat uit verteltheorie, theorieën van narratieve onbetrouwbaarheid en de theorie van taalhandelingen. Met voorbeelden uit de Nederlandse literatuur en uit de westerse literaire canon wordt een en ander aanschouwelijk gemaakt. Ten slotte presenteert deze studie een zorgvuldige en vernieuwende lectuur van drie romans: Waarom ik niet krankzinnig ben van Maurits Dekker, De man die zijn haar kort liet knippen van Johan Daisne en De verwondering van Hugo Claus. GPRC – Guaranteed Peer Reviewed Content Reeks Academisch Literair 1.*Een hoopje vuil in de feestzaal. Facetten van het proza van Willem Elsschot / Koen Rymenants 2.*Gedeelde kennis. Literatuur en wetenschap in Nederland van Darwin tot Einstein (1860-1920) / Mary Kemperink 3.*De retoriek van waanzin - Taalhandelingen, onbetrouwbaarheid, delirium en de waanzinnige ik-verteller / L. Bernaerts 4.*Geestelijke lenigheid. De relatie tussen literatuur en natuurwetenschap in het werk van Frederik van Eeden en Felix Ortt, 1880-1930 / Leonieke Vermeer 5.*Het discours van de kritiek / P. Verstraeten 6.*Celan auseinandergeschrieben / Carl De Strycker 7.*Lezer, er zijn ook Belgen / Floor Van Renssen 8.*Overleven in verhalen: van ooggetuigen naar 'jonge wilden'. Joodse schrijvers over de Shoah / Elrud Ibsch 9.*De foute oorlog. Schuld en nederlaag in het Vlaamse proza over de Tweede Wereldoorlog / Jan Lensen 10.*Publieksliteratuur uit Vlaanderen tijdens het interbellum.Een pedagogisch project / Bram Lambrecht 11.*De fonograaf en de grammofoon in de Nederlandstalige literatuur. (1877-1935) / Tom Willaert 12.*Outsiderliteratuur. "Waanzinnige" auteurs in het Nederlands- en Frantalige discours na 1960 / Arnout de Cleene 13.*Ontregeling en vermoeden. Ironie en de moderne Nederlandse roman / Kees de Graaf 14.*Tegen het verzinnen. Documentair proza in de Nederlandstalige literatuur van de lange jaren zestig / Lieselot De Taeye

€29.00

Auteur: Nadine Van den Eynden Morpeth & Raf Erzeel ISBN: 9789044139600 2024 - 292 pagina's Is it possible to master the basics of English grammar and to learn how to build correct complex sentences without drowning in too much abstract theory? The authors of this book believe it is. Getting to Grips with Grammar offers you the tools to do so. The book provides insight into the building blocks of English grammar and into the various word categories. It explains complex matters such as the tenses and modality in a transparent way and it shows you how to make your syntax more sophisticated. It also contains exercises, answers, and concise explanations. Its target audience is wide and varied, including professionals who need English in a business context, EFL students in secondary and tertiary education, students majoring in subjects other than English who are required to write papers or give presentations in English, and both teachers of English and native speakers simply seeking to revise their grammar. Nadine Van den Eynden Morpeth is an assistant professor of English at KU Leuven. Her academic career spans nearly four decades and also includes working at the Université Catholique de Louvain and for the University of Limerick (external examiner). Grammar, writing, oral proficiency skills, and business communication are her main areas of expertise. Her work with university students and private clients has given her profound insight into their specific needs in terms of grammar. Raf Erzeel is a linguist who has recently retired from KU Leuven. He taught English in higher education for nearly forty years, focusing, among other things, on pronunciation, oral proficiency, discourse analysis, translation, and the practical application of grammar. During his long career, he acquired considerable experience in teaching English as a foreign language, taking pleasure in and learning from the interaction with his students.

€30.00

Auteurs: Cornelis van Tilburg & Vincent Van Roy ISBN: 9789044137903 Nooit eerder heeft een pandemie een zo grote invloed gehad op de wereldbevolking als geheel als de COVID-19-pandemie, ook wel bekend als de coronapandemie. Sinds de uitbraak eind 2019 in China – vandaar het getal 19 – zijn reeds miljoenen mensen gestorven, maar het zijn vooral de maatregelen die de regeringen hebben genomen die ons dagelijks leven hebben beïnvloed: het verplicht dragen van mondkapjes, reis- en recreatieverboden en het nagenoeg onmogelijk maken van contact met andere mensen die niet bij ons thuis wonen. Nog altijd domineert de berichtgeving van deze ziekte het dagelijks nieuws. Toch is dit niet de eerste pandemie die de wereld getroffen heeft, verre van dat. Sinds de ‘pest’ van Athene, 2500 jaar geleden – de eerste epidemie die schriftelijk is vastgelegd – is de wereld regelmatig opgeschrikt door weer nieuwe ziekten en epidemieën, meestal afkomstig van elders, die soms hele continenten konden treffen. Vaak werd daarbij een nog groter deel van de bevolking getroffen dan in onze huidige pandemie. Desastreus was de ‘Zwarte Dood’, de beruchte pestepidemie die Europa rond het midden van de veertiende eeuw trof; soms stierf het grootste deel van de bevolking in een gebied uit. De indianen werden veel meer getroffen door mazelen dan Spaanse zwaarden; de Europeanen op hun beurt – zij het op kleinere schaal – door syfilis. Ruim honderd jaar geleden veroorzaakte de Spaanse Griep (die overigens niet in Spanje is begonnen) meer slachtoffers dan de Eerste Wereldoorlog. In dit boek komen deze epidemieën aan bod. Vanuit verschillende gezichtspunten worden ze besproken: de symptomen, de aanvankelijke machteloosheid, de maatregelen van de regeringen, het uiteindelijke succes van de geneeskunde en de nasleep. We weten nu dat niet Apollo, Asklepios of God maar virussen verantwoordelijk zijn voor deze pandemie, maar het heeft eeuwen geduurd voordat we dit inzicht hadden. Tegenwoordig lijkt de COVID-19-pandemie op zijn retour: de cijfers dalen en maatregelen worden versoepeld, maar de belangrijkste reden is dat er steeds meer mensen gevaccineerd zijn. Vaccinatie is een uitvinding die dateert uit het eind van de achttiende eeuw en werd vanaf 1800 met succes overal toegepast. Ook nu. Cornelis van Tilburg is classicus aan de Universiteit Leiden, waar hij werkzaam is als onderzoeker bij Griekse en Latijnse Talen en Culturen. Naast zijn onderzoek naar verkeerscirculatie en stadshygiëne in de Grieks-Romeinse wereld is hij eindredacteur van de cahierreeks Geschiedenis van de Geneeskunde en Gezondheidszorg. Vincent Van Roy is historicus. Hij specialiseerde zich tijdens zijn doctoraatsonderzoek in de medische geschiedenis, meer specifiek de circulatiemechanismen van medische kennis doorheen de vroegmoderne periode. Hij is redactiecoördinator van de cahierreeks Geschiedenis van de Geneeskunde en Gezondheidszorg en actief medewerker in het Antwerpse Museum Lambotte.